مقاله 1: تحلیلی بر تناسب شغل با شخصیت (1)

واژگان کلیدی :

شغل، شخصیت ،تناسب شغل با شخصیت، تیپ واقعگرا،،تیپ جستجوگرا، تیپ هنری ،تیپ اجتماعی ، تیپ متهور، تیپ قراردادی

مقدمه :

قال امام علی (ع) : وَاجْعَلْ لِرَأْسِ کُلِّ أمْرٍ مِنْ أمُورِکَ رَأساً مِنْهُمْ لَا یَقْهَرُهُ کَبِیُرهَا وَلَا یَتَشَتَّتُ عَلَیْهِ کَثِیُرهَا»

برای هر یک از مشاغل و امور خود، فردی را بگمار که کارهای سنگین و زیاد، او را درمانده نسازد و کثرت کارها او را پریشان و خسته نکند(نهج البلاغه - نامه 53).

مولوی نیز می‏فرماید:

هرکسی را بهر کاری ساختند            میل آن را در دلش انداختند

دست و پا بی‏میل جنبان کی شود؟    خار و خس بی‏آب و بادی کی رود؟(مثنوی معنوی)

امروزه پیشرفت جامعه در گرو استفاده بهینه از نیروی انسانی آن جامعه است و منابع انسانی از مهمترین منابع استراتژیک سازمان‌ها به حساب می‌آیند. در شرایط فعلی بیشترین توجه مدیران سازمان‌ها به حقوق و مزایای کارکنان و یا به قوانین و مقررات مرتبط با امور مدیریت منابع انسانی معطوف شده و کمترین توجه به ابعاد دیگر مدیریت منابع انسانی مبذول می‌شود. اولین اقدام در حوزة مدیریت منابع انسانی استخدام و تأمین نیروی انسانی است که اگر این مرحله به درستی انجام نشود، حضور افراد نامناسب در سازمان باعث ایجاد مشکلات آشکار و نهان می‌گردد. رفع این عوارض را می‌توان در این مرحله پیشگیری نمود و مسلم است که پس از استقرار افراد در سازمان بسیار دشوار خواهد بود (میرسپاسی، 1378ص11).

برای کاهش مشکلاتی که ناشی از انتخاب و استخدام ناصحیح اولیة نیروی انسانی در سازمان‌ها می‌باشد، تدابیری هست که یکی از آن‌ها ایجاد تناسب شغلی یا حرفه‌ای با نوع شخصیت است. نتایج تحقیقات حاکی از آن است که تناسب شغل در عملکرد افراد و ایجاد رضایت شغلی، تأثیر دارد‌(میرسپاسی،‌1378ص15).

دستیابی به اهداف سازمان مبتنی بر توانائیهای پرسنل درانجام وظایف تعیین شده و تطبیق پذیری آنها با محیط متغییر می باشد.  در این بین توجه سازمان به ابعاد شخصیت افراد باعث می شود تا کارکنان به تناسب خود در کارهایی فعالیت داشته باشند که خود دوست دارند. پس امروزه مشاهده می شود که سازمانها در آزمونهای استخدامی خود از آزمونهای شخصیتی استفاده می کنند و این کار بر این استدلال استوار است که شخصیت افراد با شغل آنها ارتباط دارد به عبارت دیگر،با بکار بردن آزمون های شخصیتی برای استخدام افراد در مشاغل مختلف ،افرادی را استخدام می نمایند که برای مشاغل مورد نظر مناسب و شایسته باشند،در اجرای کارها دچار مشکل نشده و کارایی و اثربخشی شغلی بالایی داشته باشند.شناخت شخصیت افراد و طبقه بندی آنها در محیط کار بسیار مفید است و حرفه های مختلف انتخابی افراد را می توان با توجه به نوع شخصیت هر فرد تقسیم و واگذار کرد»(پروا/1370 ص 165).

تعریف شغل"Job" :

مجموع وظایف و مسئولیت های مستمرو مرتبطی که در یک سازمان به عنوان یک کار واحد شناخته می شود»(سید جوادین/1386ص100).

شرح شغل"Job Description"

مقصود از شرح شغل نوشته ای است در مورد آنچه که صاحب شغل انجام می دهد،شیوه ای که او این کار را انجام می دهد و شرایطی که درآن شرایط ،کار مزبور انجام می شود.این اطلاعات،به نوبه خود ،برای نوشتن ویژگیهای شغل مورد استفاده قرار می گیرد که در آن فهرستی از میزان دانش،توانایی ها و مهارت های لازم برای اینکه کار مزبور به شیوه ای رضایت بخش انجام شود،تهیه می گردد(دسلر،ترجمه پارسائیان علی و اعرابی/1386ص54).

شر شغل

 

• عنوان شغل
• محل شغل
• خلاصه ای از شغل
• وظایف شغل
• دستگاه، ماشین ، ابزار ،لوازم و مواردی که در شغل از آن استفاده می شود.
• رئیس یا مرئوس
• شرایط شغل
• خطرات موجود در شغل

 

 

 

 

 

جدول اطلاعات شرح شغل(سعادت/1386ص40)

 ویژگیهای شغل"Job Specifications " یا  شرایط احراز شغل

شرایط احراز شغل نیز شرح حداقل شرایطی است که متصدی شغل باید دارا باشد تا بتواند با موفقیت از عهده کار بر آید.به عبارت دیگر دانش ، مهارتها و تواناییهایی که برای انجام موفق و مؤثر شغل ضروری است.و منظور از انتخاب صحیح» در مدیریت منابع انسانی ،این است که شاغل (با توجه به مشخصاتی که در شرایط احراز شغل درج گردیده ) و شغل(آن طور که در شرح شغل توصیف شده است)،با هم تناسب داشته باشند (سعادت/1386ص40).

شرایط احراز شغل یعنی؛بررسی شرح وظایف به منظور پاسخ دادن به چنین پرسشی:برای اینکه شغل یا کار مورد نظر به شیوه ای عالی انجام شود افرادی با چه ویژگی و تجربه هایی مورد نیاز است؟آن بیانگر و تعیین کننده شخصی است که باید استخدام شود و تعیین کننده ویژگی هایی است که شخص مزبور باید داشته باشد و از عهده آزمون های ذی ربط برآید (دسلر،ترجمه پارسائیان علی و اعرابی/1386ص93).

 

شرایط احراز شغل

 

• تحصیلات
• تجربیات
• دوره های تخصصی
• قدرت قضاوت
• ابتکار
• توان تصمیم گیری
• مهارتهای فیزیکی
• مهارت در انتقال مفاهیم
• خصوصیات روحی و روانی(ویژگیهای شخصیت)
• نیاز به استفاده بیش از اندازه یکی از حواس پنجگانه مانند چشم

  جدول اطلاعات شرایط احراز شغل(سعادت/1386ص40)

 تعریف و مفهوم  شخصیت :

شخصیت هر فرد ،کل خصایص بدنی،ذهنی،عاطفی،اجتماعی،و اخلاقی،اعم از موروثی یا اکتسابی است که او را بطور آشکار از دیگران مشخص می کند.شخصیت شامل آنچه فرد امروز هست و آنچه امیدوار است بشود،می باشد.پس هر صفتی که فرد را از افراد دیگر ممتاز می کند،جنبه ای از شخصیت او را تشکیل می دهد( شعاری نژاد/ 1373ص 600).

در لغت نامه ی دهخدا معانی زیر برای شخصیت ذکر شده است: شرافت ،رفعت، نجابت ،بزرگواری ،مرتبه و درجه(لغت نامه دهخدا)

شخصیت به زبان انگلیسی، پرسونالیتی"" وفرانسه ، پرسونالیته "²" می باشد و هر دو از واژه یونانی پرسونا"³" به معنای نقابی که هنرپیشه ها در اجرای نقشهای خود به چهره می زنند و آن را تا آخر نمایش نگه می داشتند، گرفته شده اند.لذا یکی از ویژگیهای نقاب،ثبات و دایمی بودن آن در طول نمایش بود.به این ترتیب می توان گفت که شخصیت یعنی عنصر ثابت رفتار فرد،شیوه ی بودن او و به طور کلی آنچه همواره با او هست موجب تمایز او از دیگران می شود.همچنین، واژه پرسنا برای اشاره به ظاهر بیرونی به کار رفته است،زیرا در حقیقت این چهره ی عمومی است که افراد در روابط خود آن را آشکار می سازند و بر همین اساس می توان گفت شخصیت به ویژگیهای بیرونی قابل مشاهده ما از سوی دیگران دلالت داشته و شخصیت به ویژگیهای بیرونی قابل مشاهده ما از سوی دیگران دلالت داشته و شخصیت  فرد را بر اساس تأثیری که وی بر دیگران می گذارد،تعریف می کنند( شولتز،ترجمه:یوسف کریمی و دیگران /1387ص 11).

در زبان عربی شخصیت ((الشاکله))می باشد که از ماده شِکل گرفته شده است.

قُلْ کُلٌّ یَعْمَلُ عَلَی شَاکِلَتهٍ فَرَبُّکُمْ أَعْلَمُ بِمَنْ هُوَ أُهْدَی سَبِیلاً»(الاسراء/84).

بگو هر کسی بر طینت خود عمل می کند پروردگارتان داناتر است که چه کسی به راست هدایت یافته تر است(سوره الاسراء/آیه 84).

آیه کریمه عمل انسان را مترتب بر شاکله او دانسته به این معنی که عمل هر چه باشد متناسب با اخلاق آدمی است،چنانچه در فارسی گفته اند:از کوزه همان برون تراود که در اوست.پس شاکله نسبت به عمل ،مانند روح است در بدن که بدن با اعضا و اعمال خود آن را مجسم نموده و منویات آن را نشان می دهد.

امیر المومنین حضرت علی علیه السلام در خطبه 234 نهج البلاغه با بیان دلیل تفاوت صورت و سیرت آدمیان و اشاره به تأثیر

 

1.Personality      2. Personnalite      3. Persona

نحوه آفرینش انسانها و اشاره به تأثیر وراثت و محیط در شکل گیری شخصیت افراد به بیان تأثیر ویژگیهای ظاهری بر شخصیات و خلقیات روانی افراد می پردازند.لذا ترجمه فارسی این خطبه عیناً نقل می گردد:

امیرالمونین حضرت علی علیه السلام فرمودند:

اختلاف و تضاد ظاهری و باطنی آدمیان،به دلیل سرشت و فطرت و نطفه آنان است.زمین و خاک شور و شیرین و سفت و سست در سازندگی آنان سهیم است.از اینرو مردم بدلیل نزدیک بودن به هم و زیستن در یک قطعه خاک،و یا دوری از هم و زندگی کردن در قطعه خاکهای جدا از هم ،سرشت و فطرتشان با هم متحد یا مختلف می گردد.بنابراین در میان مردم، زیبا روی وکم خرد،سرو قد و دون همت ، نیکوکار و زشترو ،کوتاه قامت و دور اندیش، پاک طبع و نیک کردار ،سرگشته دل و پریشان عقل ، خوش بیان و قوی القلب بسیار دیده می شود»( نهج البلاغه ،خطبه 234)

شخصیت و رویکردهای گوناگون در مورد آن یکی از مباحث علم روانشناسی است.به دلیل پیچیدگی ماهیت شخصیت، هنوز پاسخ واحد و یکسانی به این سؤال که شخصیت چیست؟، داده نشده است.

• - شخصیت،مجموعه افکار ،هیجانات و رفتارهای متمایز و پایداری گفته می شود که شیوه انطباق ما با دنیا را نشان می دهد(قنبری پناه/1386ص167)
• - شخصیت،عبارت است از مجموعه ای از صفات و ویژگیهای شخص است که می تواند برای مقایسه اشخاص با یکدیگر مورد استفاده قرار گیرد(مورهد و گریفین ،ترجمه الوانی و معمارزاده/1386ص80).
• - شخصیت عبارت است از مجموع صفات جسمانی، عقلانی، هیجانی و ارادی فرد و تعامل با این عوامل است که به وسیله ظاهر، رفتار، عادات و روابط با دیگران آشکار می شود. این ویژگیها باعث می شوند شخص به عنوان موجودی کاملاًمتمایز،شناخته شود(ساعتچی/1386ص59).

عوامل تعیین کننده ی شخصیت""

ابتدایی ترین بحثی که در تحقیق مربوط به شخصیت مطرح شد،این بود که آیا شخصیت فرد موروثی است یا اکتسابی(محیطی)؟یعنی آیا اساساً شخصیت هر فرد به هنگام تولد وی تعیین می شود، یا نتیجه ی روابط متقابلی است که فرد با محیط خود دارد؟بدیهی است که در این زمینه هیچ پاسخ ساده یا قطعی وجود ندارد.چنین به نظر می رسد که شخصیت،در نتیجه ی هر دو عامل مذکور به وجود می آید.فراتر این که،به تازگی عامل دیگری هم به نام موقعیت یا وضعیت مورد توجه قرار گرفته است.بنابراین،شخصیت یک انسان بالغ به وسیله دو عامل ارث و محیط تشکیل و با موقعیت های مختلف تعدیل می شود(رابینز،ترجمه:پارساییان و اعرابی/1385ص135).

• 1. وراثت"²"

مقصود از وراثت عواملی است که به هنگام تشکیل جنین وجود دارند.شکل فیزیکی انسان،جذابیت صورت،جنس،خلق و خوی،ترکیب ماهیچه ها،میزان انرژی و سلامت جسمی از جمله خصوصیاتی است که معمولاً بخش یا تمامی آنها تحت تأثیر وجود پدر و مادر بوده و بر اساس آن شکل می گیرند و شخصیت فردعبارت است از ساختار مولکولی ژنها که در کروموزم قرار دارند(رابینز،ترجمه:پارساییان و اعرابی/1385ص137).

• 2. محیط"³"

محیط  یک مفهوم عمومی است که به همه اوضاع ، نیروها و احوالی که از راه محرکهایی که در فرد اثر می کنند.و او از آنها

 

 

 

1.Determinants of Personality    2. Heredity     3.Envioronment

متاثر می شود ، اطلاق می کنند . پدیدارهایی فیزیکی،شیمیایی،بیولوژیکی و اجتماعی است که از خارج در موجود زنده اثر  می گذارند . به طور کلی عوامل و نیروهای خارج از فرد ،که می توانند در رفتار او مؤثر واقع شوند.گرچه شرایط محیط طبیعی به مقدار قابل ملاحظه ای در ساختن خلق و خوی آدمی مؤثر است ولی عامل بسیار مؤثری که استعداد اجتماعی فرد را به فعلیت می آورد،شخصیت را پایه گذاری می کند و او را به صفات خوب یا بد اجتماعی متصّف می کند،محیط تربیتی او می باشد.معمولاً افراد بسیاری از صفات اجتماعی خود را از کسانی می گیرند که در محیط های مختلف خانواده،مدرسه،آموزشگاه،و کوچه و محله به طور متناوب با آنان در تماس هستند و در بسیاری موارد شاهد رفتارهایی از آنان هستیم که از محیط اجتماع کسب کرده اند.همچنین از جمله عواملی که در تشکیل شخصیت مؤثرند عبارتند از؛فرهنگی که شخص در آن بزرگ می شود،نخستین شرایط یا وضعیتی که برای او بوجود می آید،هنجارهای بین افراد خانواده،دوستان و گروههای اجتماعی،سایر عوامل ذی نفوذی که وی آنها را تجربه می کند و محیطی که افراد در آن قرار می گیرند.همه اینها در تشکیل شخصیت انسانها نقش بسیار مهمی ایفا می کنند (رابینز،ترجمه:پارساییان و اعرابی/1385ص138).

 

• 3. موقعیت

شخصیت افراد،در حالی که دارای ثبات رویه و پایداری است،ولی در موقعیت های مختلف تغییر می کند،خواستها،تمنیات و میل های گوناگون،در موقعیت های مختلف،باعث می شوند که شخص در هر موقعیتی جنبـﮥ خاصی از شخصیت خود را ابراز نماید.بنابراین،نباید الگوهای شخصیتی را به صورت جداگانه و منفک از بقیه مورد توجه قرار داد. (رابینز،ترجمه:پارساییان و اعرابی/1385ص138).

ویژگیهای شخصیت

تعدادی از ویژگیهای شخصیتی خاص که می توانند تعیین کننده رفتار فرد در سازمان باشند،در قالب یک گروه خاص و ممتاز از بقیه مشخص شده اند.نخستین گروه ،مربوط به مکانی است که انسان تصور می کند آن مرکز هندسی کنترل رفتار در زندگی را دارد.سایر گروه ها عبارتند از؛قدرت طلبی ،ماکیاولی گری،عزت نفس یا مناعت طبع و میل به خطر پذیری، ما این ویژگیها را به صورتی خلاصه ارائه می کنیم و نقش آنها را در توجیه و پیش بینی رفتار کارمند بیان می نماییم (رابینز،ترجمه:پارساییان و اعرابی/1385ص143).

• 1. کانون کنترل ""

بعضی از افراد براین باورند که حاکم بر سرنوشت خویش هستند.عده ای هم خود را بازیچه ی دست سرنوشت می دانند و براین باورند که هر چه در زندگی برایشان پیش می آید به دلیل شانس و اقبال آنهاست.اولین گروه را،یعنی کسانی که بر این باورند سرنوشت خود را کنترل می کنند،افراد درونگرا"²" و دسته ی دوم یعنی کسانی که زندگی خود را تحت کنترل نیروهای خارجی می دانند افراد برونگرا"³" می نامند (رابینز،ترجمه:پارساییان و اعرابی/1385ص144).

• 2. ماکیاول گرایی"⁴"

ماکیاول گرایی با قدرت طلبی رابطه ای تنگانگ دارد. فردی که این ویژگیها را دارد اهل عمل(عمل گرا) است،احساساتی

نیست و بر این باور است که هدف ،وسیله را توجیه می کند.دیدگاه تند طرفداران ماکیاولی و آنان که از نظر شخصیتی چنین

خصیصه ای دارند این است که :اگر نتیجه می دهد،امانش نده»(رابینز،ترجمه:پارساییان و اعرابی/1385ص147).

کسانی که از نظر شخصیتی ،به مقدار زیادی این ویژگی را دارند(در مقایسه با کسانی که این ویژگی در آنها شدت زیادی

 

1.Locus of Control     2.Internals    3.External  4.Machiavellianism

ندارد)موفق تر هستند،کمتر غایب می شوند و بیشتر دیگران را ترغیب می کنند.ولی بازدهی این افراد تحت عوامل موقعیتی تعدیل می شود (رابینز،ترجمه:پارساییان و اعرابی/1385ص147).

• 3. مناعت طبع یا عزت نفس""

میزان یا درجه ای که افراد خود را دوست دارند(یا دوست ندارند)این ویژگی شخصیتی را مناعت طبع یا عزت نفس می نامند.

کسانی که این ویژگی شخصیتی در آنها شدید است بر این باورند که توانایی بیش از مقداری است که برای موفقیت در کار لازم است. آنان دست به کارهایی می زنند که خطر زیادی دارد و (در مقایسه با کسانی که مقدار کمتری از این ویژگی دارند) کارهایی را می پذیرند که نامتعارف تر باشد(رابینز،ترجمه:پارساییان و اعرابی/1385ص149).

افرادی که این ویژگی به فراوانی در آنها دیده شود(در مقایسه با آنان که از نظر شخصیتی کمتر این ویژگی را دارند)بیشتر تحت تأثیر عوامل خارجی قرار می گیرند .کسانی که شدت این ویژگی یا خصوصیت،در آنها کمتر است مترصد واکنش مثبت از سوی دیگران هستند.در نتیجه آنان بیشتر در پی تأیید دیگران و آماده ی پذیرش باورها و رفتار افراد مورد احترامشان می باشند.کسانی که این ویژگی را دارند(ولی نه در حالت بسیار شدید)هنگامی که در پست مدیریت سازمان قرار گیرند همواره درصدد خشنود ساختن دیگران هستند،از اینرو احتمال کمتری دارد که پایگاه ناآشنایی را انتخاب کنند (رابینز،ترجمه:پارساییان و اعرابی/1385ص149).

• 4. سازگاری با موقعیت "²"

توانایی فرد در هم سو کردن رفتار خود با عوامل خارجی و موقعیتی است.کسانی که چنین خصوصیتی دارند، می توانند رفتار خود را با عوامل محیطی و موقعیتی وفق دهند. آنان نسبت به علائم و نشانه های خارجی حساسیت زیادی نشان می دهند و در موقعیت های گوناگون رفتار متفاوتی دارند. کسانی که این ویژگی شخصیتی در آنها شدید است می توانند در جمع و در خلوت رفتارهای بسیار متفاوتی داشته باشند. اما آنان که این ویژگی شخصیتی در وجودشان شدید نیست نمی توانند در موقعیت های مختلف رفتارهای چندان متفاوتی از خود بروز دهند.آنان همیشه تمایل دارند تا در هر وضع و موقعیتی نگرش و خوی حقیقی خود را نشان دهند.بنابراین،بین آن چیزی که هستند و آنچه که انجام می دهند(از نظر ثبات رویه در رفتار)رابطه بسیار محکمی وجود دارد.وکسانی که این ویژگی شخصیتی در آنها شدید است تمایل دارند به رفتار دیگران توجه بیشتری داشته باشند وهمچنین این افراد در پست های مدیریتی ،یعنی در مقامهایی که افراد باید چندین نقش ایفا نمایند و گاهی این نقشها ضد و نقیض هستند)موفق تر خواهند بود.آنان می توانند در برابر ارباب رجوع یا افراد گوناگونی که با آنها روبرو می شوند،چهره های مختلفی را نشان دهند(رابینز،ترجمه:پارساییان و اعرابی/1385ص152).

• 5. خطر پذیری:

انسانها از نظر گرایش به خطر پذیری متفاوت اند. این میل که مبتنی بر پذیرش یا اجتناب از خطر است (ثابت شده است) که بر

موارد زیر اثرات شدیدی می گذارد: مدت زمانی که طول می کشد تا مدیر تصمیمی بگیرد و مقدار اطلاعاتی را که وی برای گرفتن تصمیم به آن نیاز دارد. مدیرانی که خطر پذیری بالایی داشتند، سریعتر تصمیم گرفتند و (در مقایسه با مدیرانی که خطر پذیری کمتری داشتند)، از اطلاعات کمتری استفاده کردند. . (رابینز،ترجمه:پارساییان و اعرابی/1385ص152).

 

 تعریف و مفهوم تناسب شغل با شخصیت "³"

اولین اقدام در حوزه مدیریت منابع انسانی ،استخدام و تأمین نیروی انسانی لازم برای سازمان می باشد.در صورتی که این

 

1.Self - esteem     2.Self - monitoring     3.Pesonality Job Fit

مرحله مدیریتی ،صحیح انجام نگیرد،حضور افراد نامناسب در سازمان ها باعث ایجاد مشکلات آشکار و پنهان متعدد می گردد

که رفع این عوارض را می توان در این مرحله پیش گیری نمود و مسلم است که پس از استقرار افراد در سازمان بسیار دشوار خواهد بود(میرسپاسی /1378ص 11).

افراد از لحاظ استعدادها، علائق و توانایی‌ها و دیگر خصوصیات شخصیتی با یکدیگر متفاوتند. موفقیت در انجام کار نیز مستم توانایی و استعداد خاصی است که برنامه‌ریزی دقیق و منظم جهت هدایت شغلی افراد نه تنها کمک ارزنده‌ای در جهت بازدهی و رونق اقتصادی جامعه است، بلکه سبب رضایت و موفقیت بیشتر در کارآیی فرد می‌شود. یکی از فرآیندهای مهم اجرایی در مدیریت منابع کشور، جذب و گزینش نیروهای مستعد و کارآمد در نظام می‌باشد (دعائی، 1377ص67).

برای کاهش مشکلاتی که انتخاب و استخدام ناصحیح اولیه نیروی انسانی برای سازمان ها بوجود می آورد تدابیری وجود دارد که یکی از این تدابیر ایجاد تناسب شغلی یا حرفه ای با نوع شخصیت است(میرسپاسی /1378ص 11).

ضرورت توجه و تأکید بیشتر بر انتخاب مناسب افراد برای مشاغل مختلف با تغییر نگرش های سنتی به نگرش های جدید، از جمله روند افزایشی اهمیت دادن به شاغلین در سیستم های پرداخت و حقوق و مزایا و تغییر ساختارهای سازمانی و طراحی مجدد شغل ها در سازمان و وم جابجایی مدیران و کارکنان برای ایجاد تناسب شغلی،اهمیت دادن به شاغلین مشاغل استراتژیک در مقایسه با مشاغل اجرایی و عملیاتی و تحولاتی از این قبیل ،معرف وم توجه و تأکید بر انتخاب و انتصاب در سازمان ها ،بویژه سازمان های کسب و کار را اجتناب ناپذیر نموده است(میرسپاسی/1378ص10 به نقل از لانری و دیگران/1996).

در تحقیقی که توسط یکی از مراکز استخدامی توکیو انجام گرفته ،سازمان های بزرگ و موفق ژاپنی بیشترین تأکید و توجه را در گزینش اولیه داوطلبین کار،به نوع شخصیت مناسب،در تقدم دوّم جسارت و شهامت و در درجه سوم به مهارت آنها دارند.البته چنین توجیهی دیرتر از ژاپن وارد صحنه مدیریت در سازمانهای آمریکایی شده است. ولی این پدیده به تدریج روبه افزایش است.بطور نمونه در نظرخواهی که 1100 مدیر و کارشناس منابع انسانی توسط انجمن مدیریت آمریکا (AMA)، در سال 1997 به عمل آمده نتیجه گیری شده است که در سال 1977 تنها 39 درصد شرکت ها از تست های نوع شخصیت برای انتخاب و انتصاب کارکنان خود استفاده کرده اند در حالی که در سال 1998 این نسبت به 48 درصد افزایش یافته و روند آن در حال افزایش است(میرسپاسی/  1378 ص117).

بدیهى است که افراد داراى شخصیت‌هاى متفاوتى هستند مشاغل هم از همین ویژگى‌ها برخوردارند.بر اساس این شیوه تلاش‌هاى زیادى انجام گرفته تا افراد در مشاغل مناسب گمارده شوند(رابینز،1381، 58)

روانشناس برجسته دونالد سوپر، اعتقاد دارد افراد برای این منظور وارد شغل می شوند که شخصیت خود را بیان نمایندو فعالیتهای افراد در دنیای کار تظاهرات خود پنداره آنها است( پاشا شریفی، حسن/1379ص621).

امروزه نظامهای اداری و صنعتی کشورها ،نسبت به راهنمایی صحیح افراد ،حساسیت خاصی نشان می دهند.هدف از راهنمایی صحیح این است که کارمندان و کارگران،نه تنها باید توانایی انجام دادن کاری را به عهده دارند داشته باشند،بلکه باید از نظر روانی نیز با آن سازگارشوند.راهنمایی کارگران و کارمندان ،زمانی با موفقیت رو به رو خواهد شد که براساس تفاوت های فردی آنها انجام گیرد و هرکس در جایی قرار داده شود که متناسب با استعداد و ویژگیهای خاص اوست(گنجی/1378ص 124).

لازم است داوطلبین مشاغل مختلف در ابتدای کار از نظر تواناییهای ذهنی و بدنی مورد ارزیابی قرار گیرند و متناسب با توانایی های و ویژگیهای روانی خود در جهت اشتغال به کارها هدایت شوند(گنجی /1378ص125).

عقیده ی همه روانشناسان بر این است که در انجام دادن همه ی کارها ،کل ویژگیهای انسان ها وارد عمل می شود.مثلاً،خلبانی که مشغول هدایت هواپیما شکاری است،مسلماً باید از هوش ،استعداد،زمان واکنش ،سرعت ادراک و حافظه خوبی برخوردار باشد . این خلبان باید از نظر ویژگیهای شخصیتی  نیز مورد تأیید باشد.و بدین ترتیب ، نباید خیلی هیجانی و بی ثبات باشد،بلکه باید آرام ،جدی و تا اندازه ای کله شق باشد.حتی کشتی گیر یا وزنه برداری که برتوانایی جسمی خود تکیه دارد،اگر باهوش باشد و از ویژگیهای شخصیتی خاصی بهره ببرد ،بهتر می تواند بر حریف پیروز شود یا وزنه ی بیشتری بردارد(گنجی/1378ص 196).

انتخاب صحیح» در مدیریت منابع انسانی ،این است که شاغل (با توجه به مشخصاتی که در شرایط احراز شغل درج گردیده ) و شغل(آن طور که در شرح شغل توصیف شده است)،با هم تناسب داشته باشند. (سعادت/1386ص40).

در دو دهه اخیر، سازمانها به طور معنا داری تغییر یافته‌اند و به سازمانهایی با ویژگیهای عدم تمرکز، جهانی شدن و رهبری مبتنی بر تیم تبدیل گشته اند. در اینگونه سازمانها نیروی انسانی یک سرمایه اصلی سازمان محسوب می شود و سازمانها در پی بهره‌گیری از قابلیتها و مهارتهای نیروی انسانی در جهت حداکثر نمودن کارایی و بهره وری خود  هستند(وزیری/1387ص203).

استفاده از مفهوم تناسب در جهت بهره‌گیری و بکارگیری بهتر از تواناییها و مهارتهای نیروی انسانی بسیار حائز اهمیت است. یکی از اقسام تناسب فرد با محیط پیرامون خود تناسب شخص- شغل  است(وزیری/1387ص204).

عدم تناسب بین فرد و شغل می تواند هزینه‌های بسیاری را برای سازمان در پی داشته باشد.

در تحقیقات انجام شده در این زمینه تعاریف متفاوتی از تناسب فرد و شغل ارائه شده است.

طبق تعریفی تناسب فرد - شغل با یافتن تناسب میان مهارتها، دانش و تواناییهای مورد نیاز جهت انجام جنبه‌های نسبتاً ایستای شغل و افرادی که این تواناییها را دارند سروکار دارد. تحلیل شغلهای سنتی مبنایی برای ارزیابی این تناسب است(جانسون ووربل،2001ص227).

 

طبق تعریف دیگر چنانچه فردی تواناییهای لازم جهت انجام وظایف را به طور موثر داشته باشد در این صورت تناسب شغل - فرد به خوبی وجود خواهد داشت(کلبرت،2002ص985).
این تناسب بر مبنای اینکه آیا متقاضی مهارتهایی که متصدیان شغل فعلی فاقد آن هستند را دارد یا خیر تعریف می شود(جنسن و کریستف براون،1998ص7).

 

 

۱. شما هر روز می توانید بی تفاوت باشید و سرنوشتتان را به دست باد بسپارید یا زندگی خود را نیرومندانه در جهت رویاهایتان پیش ببرید. این یک نمایش موقتی نیست، بلکه زندگی شماست.

۲. از رفتارهایی که می‌توان در یک زوج خوشبخت مشاهده کرد احترام، عزت و کرامتی هست که آن‌ها به یکدیگر ارزانی می‌دارند.

۳. برای حذف آدم های سمی از زندگیتان هیچ گاه احساس گناه و خجالت و پشیمانی نکنید. فرقی نمیکند، از بستگانتان باشد یا عشقتان یا یک آشنای تازه. مجبور نیستید برای کسی که باعث رنج و احساس حقارت در شما میشود جایی باز کنید.

۴. سعی کنیم حرف و عمل ما یکی باشد تا دیگران ما را محترم بشمارند. هنگامی که برای انجام کاری تعهد میدهیم، باید تلاش کنیم که آن‌را به مرحله عمل برسانیم. انسان‌ها باید در روابط خود و گفته‌هایشان صادق و صریح باشند و از هر نوع ابهامی اجتناب ورزند.

۵. در زندگی روزمره ما هیجاناتی مثل خوشحالی، دوست داشتن و شادکامی در مقابل ترس، تنفر، خشم، بیزاری، متاسفانه سهم کمتری دارد  و انسان کارآمد باید موازنه‌ای بین دو طیف احساسات ایجاد کند. همانطور که می‌دانید هیجانات منفی باعث محدود شدن تفکر و عمل شده و در مقابل انرژی مثبت باعث گسترش تفکر و احساس خوشایند می‌شود.

دکتر حلت، روانشناس و مدیر مسئول مجله موفقیت 

   

  اگـر در یک کلاس %50 شاگـردان درسشان خوب نباشد،

 

معلم» مقصر شناخته می شود و کنار گذاشته می شود.

 

   چگونه است که در جامعه ی امـروز ما که 60 میلیون نفر

 

از هشتاد میلیون نفر، یعنی %75 مـردم، مستـحق و فقیـر

 

شناخته می شوند، حکومت کنار گذاشته نمی شود؟!

 

 

 

   از دو گروه 60 نفری جهانگردی، 3/4 گروه اول و 2/3 گروه دوم با اتوبوس به

موزه می روند. تعداد افرادی که از گروه اول سوار اتوبـوس می شوند چه قدر

بیش تر از افرادی است گه از گروه دوم سوار شده اند؟

 

2                        4                             5                         40

 

 

   گزاره های درست و نادرست را مشخص کنید.

 

لیپیدها ماده ی اصلی غشاء سلول هستند.

 

در هوای بازدم مقدار زیادی گاز اکسیژن وارد بدن می شود.

 

به مجموعه ی انرژی های ذرات سازنده ی هر ماده، انرژی درونی آن

ماده می گویند.

 

به سنگ هایی که نفت در آن ها تشکیل می شود، سنگ پوششی

گویند.

 

دسته ای از گلبول های سفید برای مبـارزه با میکروب ها ماده ای به

نام پادتن ترشح می کنند.

 

 

میانگین دمای دو شهر سوکا و بوکا دو برابر دمای شهـر شوکا است. میانگین دمای دو شهـر سوکا و شوکا دو برابر دمـای شهـر بوکا است. اگر میـانگین دمـای سه شهـر 12.5 درجه باشد، میانگین دمـای بوکا و شوکا برابر است با: 5 7.5 10 15

روباه گفت: من نیازی به تو ندارم، تو هم نیازی به من نداری. من برای تو روباهی هستم شبیه به صدها هزار روباه دیگر، تو هم برای من آدمی هستی مثل صدها هزار آدم دیگر. ولی اگر مرا اهلی کنی، هر دو به هم نیازمند خواهیم شد! تو برای من در عالم همتا نخواهی داشت، و من برای تو در دنیا یگانه خواهم بود. شازده کوچولو پرسید: اهلی کردن یعنی چه؟ روباه گفت: اهلی کردن چیــز بسیــار فــرامــوش شده ای است . یعنی دل بستن»

قورباغه ای روی محور اعداد صحیح در نقطه ی صفر نشسته است و ناگهان شروع به جهیدن می کند. او در جهـش اول یک واحد، در جهش دوم دو واحد و . می پـرد. قورباغـه می تـواند به سمـت چپ و راست بپرد. پس از جهش هفتـم مـی ایستد. شمـاره ای که قورباغـه روی آن ایستاده است، چند تا از عددهای 1، 3 و 3- می تواند باشد؟ 1 2 3 صفر

حاجی علی و زنـش با کمک فـرزنـدان شان با روزی 8 سـاعت کار توانستند 6 روزه زمین کشاورزی خود را کشت کنند. فـرزندان حاجی علی با روزی 8 ساعـت کار در 12 روز همیـن کار را انـجام می دادند. حاجی علی و زنش با همان ساعت کار چند روزه می توانند زمین را کشت کنند؟ 8 9 10 11